Weekblad van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst
Jaargang 58 nr. 06 - 7 februari 2003
Medisein
Natuurlijk afslankmiddel gevaarlijk
Het kruidenafslankmiddel ephedra moet uit de handel worden genomen of de verkoop ervan moet aan banden worden gelegd. Deze conclusie trekken wetenschappers van University of California, San Francisco, op basis van een veiligheidsstudie. De onderzoeksresultaten worden 18 maart gepubliceerd in Annals of Internal Medicine. De redactie van dat blad gaf het artikel al op 3 februari vrij via hun website.
Het kruidenextract ephedra bevat diverse ephedra-alkaloïden waaronder het primaire bestanddeel efedrine. Het heeft symphaticomimetische eigenschappen en veroorzaakt vasoconstrictie, bronchodilatatie, en een verhoging van de bloeddruk, het hartritme en de slagkracht van het hart. In de jaren twintig werd het middel in de Verenigde Staten gebruikt tegen verkoudheid en bij astma. De afgelopen jaren is het - ook in Nederland - in zwang geraakt als afslankmiddel.
De Amerikaanse onderzoekers hebben gekeken hoeveel meldingen over ongewenste bijwerkingen van ephedra er zijn gedaan, en hoe dit aantal zich verhoudt tot het aantal meldingen van bijwerkingen van andere natuurgeneesmiddelen. Voor deze strategie is gekozen omdat de onderrapportage die er ontegenzeggelijk is, het berekenen van de incidentie van bijwerkingen verhindert.
Uit de analyse blijkt dat ephedra verantwoordelijk is voor 64 procent van alle negatieve bijwerkingen van kruiden, terwijl het nog geen procent van de natuurgeneesmiddelenmarkt beslaat. Dit relatief hoge risico bracht de onderzoekers tot hun advies van restrictie of zelfs uitsluiting van het middel. Opvallend is dat de onderzoekers aangeven dat alleen zíj verantwoordelijk zijn voor de inhoud van het artikel en dat het niet het standpunt van het National Center for Complementary and Alternative Medicine vertegenwoordigt. Dit centrum heeft wel de studie bekostigd. << EJP